De recente hype rond kunstmatige intelligentie legt de vinger op een aantal interessante zere plekken. Er zijn in betrekkelijk korte tijd enorm grote stappen gemaakt en die zijn extra zichtbaar in de door steeds meer mensen daadwerkelijk gebruikte dienst ChatGPT. Tot frustratie van docenten die de noeste arbeid van goedwillende studenten amper nog kunnen onderscheiden van door dat ChatGPT geproduceerd werk.
De genoemde dienst gebruikt kunstmatige intelligentie om teksten te produceren over een onderwerp naar keuze. Vergelijk het met de automatische vertalingen die al jaren door bijvoorbeeld Google Translate worden aangeboden. Met dat verschil dat het daarbij om vertalingen gaat en niet om nieuwe teksten. Die automatisch gegenereerde vertalingen waren nog verre van volmaakt, al zijn daar ook rappe ontwikkelingen gemaakt door Google en concurrenten zoals Deepl.
We kunnen met de huidige stand van de techniek al natuurgetrouwe mensen afbeelden die niet bestaan en nooit bestaan hebben. Die beelden kunnen we laten bewegen en we kunnen ze alles geloofwaardig laten zeggen. Sterker nog: we kunnen ook bestaande personen alles laten zeggen en het bewijs dat het hier om zogenoemde deep fakes gaat wordt steeds lastiger.
Kunstmatige intelligentie is op veel terreinen een soort stip op de horizon, zoals vliegen ooit was voor de aan de grond gebonden mensheid. Intelligente robots die de helpdesk overnemen kennen we al, maar functioneren vooral voor veelvoorkomende vragen. Bij voertuigdiagnose kun je zo een groot deel van de storingen op afstand laten verhelpen. Ja, dat vervangt arbeidskrachten. Alleen, die zijn niet in voldoende mate beschikbaar. Er zwaaien generaties af en de aanvoer van vers bloed stokt.
Misschien moeten mensen vooral doen waar ze goed in zijn en de monotone taken overdragen aan systemen. Ik denk dat weinig mensen lol hebben in file rijden, dus daar is een rij-assistentie (het begrip autonomie gaat mij nog te ver met de huidige stand van de techniek) een welkome aanvulling.
Voor beide voorbeelden is een sterke case te maken. Ik zou liegen als ik zou zeggen dat het me geen zorgen baart. Ja, ik erken de waardevolle mogelijkheden maar als de geest eenmaal uit de fles is gaat deze niet meer terug. Ook niet als de ontwikkelingen te ver doorschieten naar onze zin.