Het is verbazingwekkend hoe slecht de gemiddelde Nederlander op de hoogte is van wat een vrachtwagenchauffeur ziet. Vanuit een cabine is het zicht beperkt. Nog altijd gebeuren hierdoor verschrikkelijke ongelukken. Een oplossing is niet eenvoudig.

Regelmatig bezoeken vrachtwagens scholen om leerlingen te laten zien wat een dode hoek is. Het maakt altijd indruk, zo’n grote vrachtwagen. Stuk voor stuk mogen de kinderen ervaren hoe het is om achter het stuur te zitten. Hierbij zien ze dan zelf hoe kun klasgenootjes, die rond het voertuig staan, uit beeld verdwijnen. Niet te zien vanuit de ruiten, maar ook niet in de spiegels. Het is erg goed voor de kinderen om te ervaren dat zelfs hun meester of juffrouw vele meters voor een vrachtwagen moet staan, voordat deze helemaal zichtbaar is.

Toch zijn dit soort acties niet meer dan een druppel op een gloeiende plaat. Wie regelmatig met de vrachtwagen onderweg is, kent de capriolen die fietsers en voetgangers uithalen. Zeker in de stad is dit schering en inslag. Even wachten tot een vrachtwagen klaar is met manoeuvreren is er niet meer bij. Alle risico’s worden genomen om tijdverlies te voorkomen. Dat bij een ongeluk automatisch de schuld bij de chauffeur komt te liggen, helpt hier niet bij.

Spanningsveld

Nieuwe regels moeten vrachtwagens een stuk veiliger maken door het zicht vanuit de cabine te verbeteren. Dit is een hele uitdaging, want door lading kun je niet heen kijken. Afgelopen jaren zijn vrachtwagens steeds meer voorzien met elektronische hulpmiddelen die met name zwakkere weggebruikers moeten beschermen. Zo zien detectoren een inhalende fietser al van verre aankomen. Kunstmatige intelligentie voorspelt het pad van de fietser en kan de vrachtwagen zelfs helemaal stilzetten als er een botsing dreigt.

Ook deze elektronische hulpmiddelen hebben echter hun beperkingen. Daarom komt er steeds meer aandacht voor wat een chauffeur kan zien. In Londen loopt men hier ver voorop. Sinds vorig jaar gelden er strenge regels in de binnenstad van de Britse hoofdstad. Vrachtwagens waarbij de chauffeur beperkt zicht heeft van achter het stuur worden niet meer toegelaten. Lage voorruiten, aflopende zijruiten en kleine raampjes in de portieren worden hierdoor verplicht.

Het leidt tot een interessant spanningsveld. Een vrachtwagen is immers niet zomaar een vervoermiddel: het is ook de leefruimte van een chauffeur. Deze rijdt erin, eet erin en slaapt erin. Een chauffeur wil niet altijd te kijk zitten in een soort aquarium. Onlangs is de eerste Volvo FM Low-entry in Nederland in gebruik genomen. Bij deze vrachtwagen is de cabine ver naar voren gemonteerd. Dit levert niet alleen een zeer lage instap op, maar ook een veel beter zicht naar buiten.

Veel chauffeurs gruwelen van zo’n voertuig. Een belangrijk deel van de charme van het beroep zit hem juist in die grote, hoge cabine. Ook biedt een hoge zitpositie goed overzicht over de rest van het verkeer, wat in veel gevallen erg belangrijk is. In de stad is het echter ook belangrijk te zien wat er in de directe omgeving van het voertuig gebeurt. Vrachtwagenfabrikanten staan hier dus voor een flinke uitdaging. Terwijl er personenauto’s op de markt verschijnen die zelfs geen achterruit meer hebben, moeten zij met een aantrekkelijke vrachtwagen komen die ook aan deze nieuwe eisen voldoet.